Islamisten verwachten politieke zege in Tunesië

Sinds de val van de dictator tijdens een opstand in januari, proberen tientallen politieke partijen aanhang te verwerven. Dankzij de enthousiaste steun van de werkende klasse en inwoners van de achtergestelde westelijke regio's van het land, domineert Ennahda momenteel de opiniepeilingen.

De aanhang van Ennahda looft de partijleden om hun eerlijkheid, banden met liefdadigheidsinstellingen en de hardnekkige oppositie tegen de voormalige dictator. De partij staat bekend als gematigd en aanhangers beweren dat ze meer gemeen heeft met een Europese christelijke democratische partij dan met de theocratische dictaturen in veel moslimlanden.

Als gevolg van het autoritaire karakter van de het oude regime, hebben de partijen die meedoen aan de verkiezingen op 23 oktober, nauwelijks politieke ervaring. Niemand weet dan ook wat te verwachten van Ennahda of andere partijen. De seculiere elite in Tunesië is huiverig voor het verwachte succes van de islamistische partij.

Seculiere partij

Ben Ali zag elke vorm van de politieke islam als een bedreiging voor zijn macht. Zijn geheime politie arresteerde duizenden activisten en verbood werkende vrouwen een hoofddoek te dragen en mannen om een lange baard te laten groeien.

Terwijl de elite uit de kustregio en hoger opgeleiden in het algemeen de revolutie in januari steunden, deelden ze wel de seculiere houding van het voormalige regime. Ze lijken verrast over de mate waarin de Tunesiërs een expliciet islamitische partij steunen.  Daarnaast bedreigt Ennahda's populisme en vastbeslotenheid om een einde te maken aan decennia van ongelijkheid, de relatieve privileges die zij genoten onder het voormalige regime.

Een bezoek aan het hoofdkantoor van het de partij werpt enige licht op de redenen waarom Ennahda zo populair is. Op de eerste etage is het een drukte van belang met jonge campagnevoerders en vrijwilligers. De vrouwen dragen verschillende soorten hoofdbedekking en de mannen dragen vrijetijdskleding. Ze praten met bezoekers en maken grapjes en stralen de  gastvrijheid uit die diepgeworteld is in de Tunesische samenleving.

In het hoofdkantoor van de belangrijkste concurrent van Ennahda, de seculiere Parti Democrate Progressiste (PDP), hangt een andere sfeer. De PDP-leden zijn vriendelijk en welbespraakt, maar ze maken een minder familiaire indruk en komen westers en zakelijk over. De pakken en campagneposters met de gezichten van PDP-leiders doen denken aan een gelikte westerse campagne, en lijken het stempel te dragen van het voormalige regime.

Iraans voorbeeld

De PDP is nooit verboden door Ben Ali, maar de leden werden wel geïntimideerd en onderdrukt. Desondanks kampt de PDP met het imago de onofficiële opvolger van de voormalige partij van Ben Ali, de Rassemblement Constitutionel Democratique (RCD) te zijn. De kiezers van de partij zitten vooral in de steden aan de kust die het meest profiteerden van het oude regime.

Terwijl de vijanden van de PDP de partij aanwrijven te dicht bij de corruptie en het elitarisme van het oude regime te staan, beweren de vijanden van Ennahda dat de gematigde houding van de partij een façade is. De partij zou Tunesië na de verkiezingen willen transformeren in een theocratie naar Iraans of Saoedisch model.

Najma Kousri (20), een rechtenstudente in Tunis, is enigszins bezorgd over de populariteit van Ennahda. Kousri, die zichzelf een progressieve feministe noemt, is van plan te gaan stemmen op een kleine, linkse partij.
 
"Ennahda is geen directe bedreiging voor de democratische transitie in Tunesië. De echte bedreiging komt van de overblijfselen van het dictatoriale systeem", zegt ze. Maar ook zij stelt dat Ennahda "twee gezichten" heeft en op lange termijn wel bedreigend kan worden.

'Sociale vrije markt'

Ennahda ontkent de beschuldigingen. "We moeten zowel de meerderheid als de minderheid beschermen, of die nu wel of niet gelovig is", zegt Feyjani Sayed van het bureau van Ennahda.

De partij zegt geen plannen te hebben hoofd- of gezichtsbedekking voor vrouwen verplicht te stellen. Het is juist de gematigde insteek die de partij aanhang oplevert, zegt Sayed. "Dat we een religieuze partij zijn, spreekt veel Tunesiërs aan. Maar ze willen niet dat religie een te grote rol gaat spelen."

Zowel Ennahda als de seculiere PDP zijn voor een "sociale vrije markt" en willen infrastructuur ontwikkelen in het westen van het land, om zo investeringen te stimuleren en werkgelegenheid te creëren. Beide partijen benadrukken ook dat het belangrijk is duurzame, transparante democratische instituten op te zetten.