HRW: Tanzania creëert klimaat van angst en censuur

De regering van president John Magufuli heeft een reeks repressieve wetten aangenomen die onafhankelijke journalistiek zeer moeilijk maken en de activiteiten van ngo’s en de politieke oppositie sterk hinderen, zeggen beide organisaties in twee afzonderlijke rapporten.

“President Magufuli is volgende maand vier jaar aan de macht en het wordt tijd dat hij zich bezint op de abominabele mensenrechtenreputatie van de regering”, zegt Roland Ebole, Tanzania-onderzoeker bij Amnesty. Oryem Nyeko, Afrika-onderzoeker bij Human Rights Watch (HRW) zegt dat de autoriteiten een einde moeten maken aan de “intimidatie en arbitraire arrestaties van activisten, journalisten en oppositieleden.”

Beide mensenrechtenorganisaties deden onafhankelijk van elkaar onderzoek en kwamen tot dezelfde conclusies over de mensenrechtensituatie in het land.

Kranten verboden

Sinds 2015 nam de censuur toe en werden minstens vijf kranten verboden vanwege kritische publicaties. Daartoe behoort ook de grote Engelstalige krant The Citizen in 2019, en vier andere kranten in 2017. De Zanzibar Broadcasting Commission haalde in 2015 radiostation Swahiba FM uit de lucht vanwege berichtgeving over de verkiezingen in dat jaar.

In 2015 werd de Cybercrimes Act aangenomen, die het mogelijk maakt journalisten en activisten te vervolgen voor het verspreiden van ‘valse informatie’ op sociale media. Nieuwe wetgeving over online content uit 2018 eist van iedereen met een blog of website een vergunning. De kosten daarvan bedragen honderden euro’s. Dezelfde wet legt ook beperkingen op aan online content en staat surveillance van internetcafés toe.

Escalatie

Een statistiekwet uit 2015 geeft burgers alleen toegang tot door de overheid beheerde statistische informatie. Dit jaar is een amendement aangenomen op die wet en is het publiceren van niet-officiële statistieken niet meer strafbaar. De autoriteiten bepalen echter nog steeds wie statistische informatie mag inzien en welke informatie correct is of vals.

Roland Ebole van Amnesty spreekt over een “escalerende trend” in Tanzania. “De autoriteiten onthouden burgers het recht op informatie door alleen door henzelf goedgekeurde ‘waarheden’ te verspreiden.”

In 2018 werd bijvoorbeeld de publicatie tegengehouden van een onderzoek van de Commissie voor Wetenschap en Techniek waaruit bleek dat de steun van de bevolking voor Magufuli aanzienlijk was gedaald. Een jaar eerder verhinderden de autoriteiten een persconferentie van HRW over misbruik van Tanzaniaanse migranten in Oman en de Verenigde Arabische Emiraten.

Verkiezingen

In 2016 kondigde Magufuli een verbod aan op politieke activiteiten in het land tot 2020. Dat verbod wordt selectief gehandhaafd, zeggen de mensenrechtenorganisaties, waardoor vooral de oppositie eronder lijdt. Diverse politici van de oppositie werden in de afgelopen jaren gearresteerd en vervolgd. Ook werden drie oppositieleden vermoord in 2017 en 2018, door nog onbekende daders.

“Met nog een jaar te gaan tot de verkiezingen, zal de overheid moeten terugkeren op zijn schreden en ruimte moeten geven aan vrije meningsuiting en vreedzame vergadering, rechten die zijn vastgelegd in de grondwet en de mensenrechtenverdragen waar Tanzania partij in is”, zegt Oryem Nyeko van HRW.