Geprivatiseerde diensten komen opnieuw in handen overheid

In Duitsland is de trend uitgesproken: talrijke gemeentelijke en regionale overheden hebben de privatisering van de elektriciteitsbedrijven al teruggedraaid of zijn onderhandelingen begonnen met de privé-eigenaars.
Rond de Beierse hoofdstad München zijn de lokale overheden er nu van overtuigd dat deze voorzieningen in handen van de staat horen, zegt Christoph Goebel, burgemeester van Graefelfing. Ook in Ottobrunn, een ander stadje aan de rand van München, heeft de overheid een gemeentelijke energieleverancier opgericht. Volgens de gemeente "is de verkoop van openbare dienstverlening aan privé-bedrijven die enkel de belangen van de aandeelhouders volgen, een vergissing gebleken."
In Beieren alleen al lopen zo'n tweeduizend licenties af die twintig jaar geleden aan privé-bedrijven gegeven waren. De meeste gemeenten voelen er weinig voor om de licenties te verlengen en nemen liever het beheer van de water- en elektriciteitsvoorziening opnieuw zelf in handen.
Ook de overheden in grote steden, zoals Berlijn, zijn op zoek naar verandering. Berlijn heeft een contract met de Franse maatschappij Veolia dat pas afloopt in 2028, en de overheid kan dat niet zomaar opzeggen. De stad onderhandelt wel met Veolia over aanpassingen aan de concessie, onder meer over de verdeling van de winst.
De trend beperkt zich niet tot Duitsland, maar tekent zich in verschillende Europese landen af. In Parijs bijvoorbeeld krijgt de overheid opnieuw controle over de watervoorziening, na een privaat monopolie dat langer dan honderd jaar standhield.

Vergissing

Lokale activisten en economen riepen al langer op tot een einde aan de privatisering. In een studie uit 2006 kwam Heinz Josef Bontrup, professor Stedelijke Economie aan de Universiteit van Gelsenkirchen, tot de conclusie dat de privatisering niet voordelig is uitgepakt, zowel financieel als wat betreft de kwaliteit van de dienstverlening.
"De privatisering van de watervoorziening bleek overal ter wereld een grote vergissing, zowel op het vlak van de prijs als dienstverlening" zegt ook Olivier Hoedemann van het Corporate Europe Observatory (CEO), een Europese waakhond die grote bedrijven in de gaten houdt. De Duitse deprivatiseringsgolf past in een globale trend, zegt hij. "Zelfs de
Europese Commissie, die jarenlang voorstander was van de privatisering van publieke dienstverlening in ontwikkelingslanden, heeft die positie aangepast en steunt nu het publiek beheer van die diensten".