Filipijnse kiezer vergeet het verleden en helpt opnieuw een Marcos in het zadel

Na zes jaar Rodrigo Duterte, die volgens de wet maar één ambtstermijn op post kon blijven, mochten de Filipino’s gisteren een nieuwe president kiezen. Het resultaat moet nog bevestigd worden, maar met 58 procent van de stemmen achter zijn naam wordt het zo goed als zeker Ferdinand Marcos junior.

Eerste reacties

Een overwinningsspeech heeft hij nog niet gehouden, wel bedankte hij zijn medewerkers voor hun inzet. Het kan tot het einde van de maand duren voor zijn benoeming officieel bekrachtigd wordt. De nieuwe president begint in principe op 30 juni op zijn nieuwe positie.

Zijn grootste uitdager, uittredend vicepresident Leni Robredo, heeft haar achterban opgeroepen om het verkiezingsresultaat te aanvaarden.

Enthousiaste aanhangers

Zodra de eerste uitslagen binnenkwamen, verzamelden enthousiaste aanhangers van Marcos met vlaggen zich bij het campagnehoofdkwartier. De supporters noemen hem een “eenheidsfiguur” en de enige die het land kan redden. Al is het niet helemaal duidelijk welke plannen de nieuwe president met het land heeft, want tijdens de verkiezingscampagne ging hij debatten en kritische interviews uit de weg.

Tegenstanders denken met afschuw terug aan vader Marcos, die in de jaren zeventig en tachtig aan de macht was. Tijdens het grootste deel van zijn bewind was de zogenaamde ‘staat van beleg’ van kracht, met mensenrechtenschendingen en machtsmisbruik als gevolg. Miljarden dollars overheidsgeld zouden onrechtmatig gebruikt zijn.

Corruptie en 3000 paar schoenen

Uiteindelijk werd Marcos in 1986 uit de macht verdreven na een bestorming van het presidentieel paleis. Toen kwam onder meer aan het licht welke gigantische garderobe zijn vrouw Imelda Marcos erop nahield. Haar collectie luxueuze schoenen, naar schatting zo’n drieduizend paar, stond symbool voor de corruptie van deze familie.

Vier decennia later heeft haar nu 64-jarige zoon, die ‘Bongbong’ genoemd wordt, het vertrouwen van het volk kunnen terugwinnen. Eén verklaring is dat zijn invloedrijke familie altijd een belangrijke rol is blijven spelen. Maar ook de Filipijnse demografie heeft geholpen.

Vijftig procent van de stemgerechtigden is tussen 18 en 41 jaar oud. Deze generatie heeft het regime van Marcos senior nooit bewust meegemaakt en gelooft vooral wat er verteld wordt op sociale media.

De verkiezingscampagne speelde zich dan ook voor een groot deel op Facebook af. Aanhangers van Marcos gebruikten anonieme accounts om de aantijgingen van corruptie af te zwakken of te ontkennen. Er ontstonden ook heftige discussies over de authenticiteit van video-opnamen uit de jaren zeventig en tachtig.

“Feit overtreft fictie”

De Nationale Unie van Volksadvocaten (National Union of People’s Lawyers), die slachtoffers van mensenrechtenschendingen verdedigt, heeft het over een “niet te begrijpen” verkiezingsresultaat.

“Feit kan echt vreemder zijn dan fictie. Of, om preciezer te zijn, fictie kan worden herverpakt als feit”, zo staat in een verklaring.