Extreme droogte in Kaapstad was maar een voorproefje

Momenteel bevatten de meren rond Kaapstad weer voldoende water, maar amper twee jaar geleden was dat heel anders. Verschillende opeenvolgende jaren van droogte hadden de reservoirs rond de stad doen slinken en brachten de watervoorziening van miljoenen mensen op de knieën.

De droogte werd genoemd naar de dag waarop de gemeentelijke watervoorziening van de stad zou moeten worden afgesloten – een beslissing die op het nippertje afgewend kon worden. Maar daarvoor waren strenge maatregelen nodig, zoals de rantsoenering van water tot 50 liter per persoon.

Gedetailleerd model

De wetenschappers van Stanford University en de Amerikaanse meteorologische dienst (NOAA) baseren zich op nieuwe, gedetailleerde simulaties en concluderen dat de klimaatverandering de Day Zero-droogte in het zuidwesten van Zuid-Afrika mee veroorzaakte. Ze maakte de crisis vijf tot zes keer waarschijnlijker.

“De informatie die we nu met deze nieuwe tools kunnen verstrekken, is veel nauwkeuriger", zegt hoofdauteur Salvatore Pascale. “We kunnen met meer vertrouwen zeggen dat de rol die de antropogene klimaatverandering tot dusver heeft gespeeld, vrij groot is geweest.”

Nieuwe normaal

Naarmate de aarde opwarmt kunnen dergelijke extreme droogteperiodes tegen het einde van de eeuw de norm worden, stelt de studie in het tijdschrift Proceedings van de National Academy of Sciences.

“In zekere zin kun je de Day Zero-droogte als een voorproefje zien van wat de toekomst in petto heeft”, zegt Pascale. “In het ergste geval kunnen dergelijke gebeurtenissen honderd keer waarschijnlijker worden. Deze studie toont aan dat deze gebeurtenissen in de toekomst waarschijnlijker zullen zijn, afhankelijk van hoe sterk we het klimaatprobleem aanpakken. Het kan catastrofaal zijn – of net iets beter.”

Meer regio’s in de wereld

Het onderzoek waarschuwt dat ook andere delen van de wereld, met vergelijkbare klimaten als Zuid-Afrika, vergelijkbare meerjarige droogtes kunnen meemaken. Ze denken onder meer aan Californië, Zuid-Australië, Zuid-Europa en delen van Zuid-Amerika.

“Gezien de dramatische verschuiving in meerjarige droogterisico's, dient dit werk ook als een voorbeeld voor andere regio's om hun veranderende droogterisico's te onderzoeken", zegt medeauteur Sarah Kapnick, klimaatwetenschapper bij de NOAA. “Dat stijgende droogterisico staat misschien nog niet op de radar van overheden in andere regio's in de wereld, die nog geen recente, zeldzame droogte hebben meegemaakt.”

Toch hebben dergelijke droogtes grote maatschappelijke en economische gevolgen. De Day Zero-droogte in Kaapstad kostte niet alleen tienduizenden banen maar ook zo’n 400 miljoen dollar aan lagere oogsten.