"Er valt nog geld te verdienen met landbouw in Botswana"

De 31-jarige Beauty Manake behaalde in 2007 een diploma informatiesystemen aan de Universiteit van Botswana. Ze vond onmiddellijk een goedbetaalde baan in het bedrijf van haar keuze, om twee jaar later al ontslag te nemen. Vandaag heeft ze haar eigen groente- en veeboerderij, en consultancybureau.

"Ik ontdekte dat mijn ongeletterde moeder vier maal meer verdiende als ik. Zo ben ik als boerin begonnen. Mijn grootste motivatie: ik wilde snel geld verdienen", verklaart Manaka.

Het begon met een boerderij van 35 hectare niet ver van haar geboortedorp Bobonong in Centraal-Botswana, waar Manaka onder meer tomaten, paprika's en kolen kweekt. Ze heeft intussen ook meer dan 250 fruitbomen: mango's, citroenen, pruimen en lychees. Dat is niet alles. Op een landgoed van 3600 hectare teelt ze vandaag ook runderen voor de vleesproductie. Haar ranch telt zo'n 500 runderen.

Net als veel andere landbouwers in het droge Botswana, kampt ook Manaka met aanzienlijke gevolgen van de klimaatverandering. "Ieder jaar word ik getroffen door iets: ofwel hitte ofwel vorst", klaagt ze.

"Vorst hebben dit jaar niet gehad, maar nu begint de hitte toe te slaan en sterft alles af. Dan moet je als boer opnieuw investeren, want er is geen verzekering. Ik blijf doorgaan omdat ik geloof dat er groeipotentieel is", aldus Manaka.

Toch heeft ze geen spijt dat ze haar carrière heeft opgegeven. "Er valt geld te verdienen met landbouw", al wil ze niet zeggen hoeveel ze precies verdient.

Kansen voor vrouwen

Haar aanpak vertoont gelijkenissen met het model dat ook New Partnership for Africa's Development (Nepad) van de Afrikaanse Unie propageert voor duurzame ontwikkeling in Afrika.

"Landbouwbedrijven en agro-industrie zijn goed voor meer dan 30 procent van de nationale inkomsten, en ook voor het grootste deel van de inkomsten uit export", stelt Estherine Fotabong, programmadirecteur van Nepad.

Aangezien vrouwen een groot deel van het voedsel in Afrika produceren, gelooft Fotabong dat zij voldoende de gelegenheid moeten krijgen om de kansen te grijpen die de zogenoemde agribusiness biedt.

Fotabong wil ook dat er iets gedaan wordt aan het verlies na de oogst, dat tot 40 procent bedraagt van al het voedsel dat in Afrika wordt geproduceerd. Zo pleit ze voor de aanleg van wegen en de bouw van opslagplaatsen en verwerkingsplaatsen.

Komaf maken met het probleem van naoogstverlies is volgens haar nodig om de doelstellingen van Malabo (een akkoord van Afrikaanse staatsleiders om de landbouwproductie te stimuleren) en de Agenda '63 te halen.

Industrialisering

De Economische Commissie voor Afrika van de Verenigde Naties (Uneca) noemt de landbouwsector cruciaal om het momentum van Afrikaanse groei te behouden. "Als de gemiddelde groei van 5 procent per decennium kan worden aangehouden, zal het Afrikaanse bbp verdrievoudigen tegen 2030 en verzevenvoudigen tegen 2050."

Uneca bepleit verandering op het continent, vooral voor bulkgoederen waaronder landbouwproducten. "De industrialisering van agrarische goederen zou onmiddellijk meerwaarde kunnen creëren. Zo'n industrialisering kan veel plattelanders uit de armoede halen, en nieuwe banen scheppen in de hele economie."