Drugsbaronnen dringen door tot politietop Guatemala

De directeur van de Nationale Politie, Baltazar Gómez, en het hoofd van de narcotica-afdeling, Nelly Bonilla, werden deze week opgepakt samen met een politieofficier. Ze worden onder meer beschuldigd van drugshandel en bendevorming.

De aanhouding staat in verband met een confrontatie tussen de veiligheidsdiensten en drugshandelaars op 24 april 2009. Daarbij stierven vijf politieagenten. Volgens het openbaar ministerie waren de agenten niet van plan de criminelen op te pakken maar wilden ze zelf de drugs stelen.

De operatie heeft de steun van de Internationale Commissie tegen de Straffeloosheid in Guatemala (Cicig), die in 2007 werd opgericht in overleg met de Verenigde Naties om clandestiene organisaties in het land te helpen ontmantelen. In Guatemala blijft 98 procent van de misdrijven onbestraft. De Spanjaard Carlos Castresana, directeur van de Cicig, zegt dat het onderzoek in deze zaak zo vreemd verliep dat er vermoedens rezen van betrokkenheid bij de politietop.

Clinton

Minister Hillary Clinton beëindigt net vandaag haar rondreis door Latijns-Amerika. Ze woont vandaag een regionale top bij met de Midden-Amerikaanse presidenten Porfirio Lobo van Honduras, Leonel Fernández van de Dominicaanse Republiek en Álvaro Colom van Guatemala en eerste minister Said Musa van Belize. Ook Costa Rica en Nicaragua vaardigen ministers af naar de bijeenkomst. Drugshandel en immigratie staan bovenaan op de agenda.

De Verenigde Staten financieren de Midden-Amerikaanse strijd tegen drugs via het Meridaplan. Dat voorziet in 450 miljoen dollar gespreid over drie jaar om de veiligheidsdiensten en justitie in Midden-Amerika te versterken. Maar ondanks de inspanningen neemt de drugshandel in de regio niet af.

Het ministerie van Defensie in Washington uitte daarover onlangs haar bezorgdheid. Het vreest dat Midden-Amerika de nieuwe draaischijf voor de drugshandel wordt nu Colombia, Mexico en de Caraïben de repressie opvoeren.

Drugsbaronnen

De arrestatie van de drie topmensen bij de politie toont hoe diep de drugsbaronnen zijn doorgedrongen in het overheidsapparaat en hoe groot hun macht in de regio is. Baltazar Gómez is al de zesde politiedirecteur die aan de kant wordt geschoven. Tegen twee andere loopt nog een zaak voor corruptie en drugshandel.

"We betalen nu voor de verzwakking van onze instellingen als gevolg van de benoeming van onbekwame en corrupte mensen op belangrijke posten bij de politie en het ministerie van Binnenlandse Zaken", zegt Eleonora Muralles van de organisatie Beweging voor Justitie.

Deze week werd ook een nieuwe minister van Binnenlandse Zaken aangeduid. Journalist Carlos Menocal vervangt Raúl Velásquez, die moest opstappen na ernstige vermoedens van corruptie.

Volgens Muralles is de rol van de Cicig in deze hele zaak "bepalend" geweest. "Zonder de Cicig zou het niet mogelijk zijn geweest deze maffiastructuren te ontmantelen die onze instellingen en ons land zoveel schade toebrengen."