Congo stelt olieconcessies in kwetsbaar regenwoud uit

Maandag zou de Congolese regering normaal hebben aangekondigd welke bedrijven meedingen naar 27 olieconcessies. Maar zaterdag, net voor de deadline, meldde minister van Olie Didier Budimbu op Twitter dat de deadlines worden uitgesteld naar verschillende data tussen april en oktober.

Veengebieden en regenwoud

Drie van de concessies zijn bijzonder controversieel omdat ze in kwetsbare delen van het Cuvette Centrale-regenwoud en veengebieden liggen, gebieden die erg veel CO2 opslaan uit de atmosfeer. De concessies voor die projecten zijn doorgeschoven naar deadlines in juli en augustus.

Dertien andere blokken overlappen met beschermde gebieden, waaronder het nationale park Virunga, het leefgebied van de zeldzame berggorilla.

“Wat de reden ook is voor de DRC om zijn olieveiling te verplaatsen, de Congolese regering zou dit moeten aangrijpen om dit fossiele horrorverhaal af te sluiten en een alternatief verhaal van hoop te bieden”, zegt Tal Harris, woordvoerder van Greenpeace Africa. “De bevolking en de dieren in de concessiegebieden moeten met rust gelaten worden, zonder de dreiging dat het regenwoud wordt verkocht aan de hoogste bieder.”

Uitgesloten

Greenpeace Africa houdt een overzicht bij van de publieke verklaringen van oliemaatschappijen. Volgens die lijst hebben al elf bedrijven aangegeven geen interesse te hebben in de concessies, waaronder Total, Eni, Shell en Exxon Mobil. Andere multinationals zoals Chevron, Tullow Oil en Franco-Anglo Percenco hebben volgens dat overzicht nog niet publiek gereageerd.

Na internationale verontwaardiging over de olieboringen heeft de Congolese regering al aangegeven mogelijk bereid te zijn om de olie in de grond te laten, tegen betaling.

“We doen dit niet om het regenwoud te vernielen, maar voor de economie… Met of zonder olie: wat belangrijk is, is dat we opbrengst genereren”, zei Budimbu in augustus aan de Financial Times.

Ecuador

Maar er is in het land geen ernstig debat gevoerd rond de concessies. De gemiddelde Congolees is vijf keer armer dan het wereldgemiddelde, en de regering maakt zich sterk dat de olieproductie het land zal helpen zich economisch te ontwikkelen.

In 2007 vroeg ook Ecuador andere landen al om mee te betalen als het zijn olie in de grond zou laten. Het land vroeg de helft van het geld dat de olie zou opleveren. Maar toen het een veel kleiner bedrag kreeg aangeboden, ging het door met de olieboringen.

Amper een handvol landen heeft al beloofd te stoppen met de productie van fossiele brandstoffen. “De Noorwegens en de Groot-Brittanniës van deze wereld kunnen geen morele oproep doen aan Afrikaanse landen om hun olie in de grond te laten”, zei Lee White, de milieuminister van Gabon in een reactie op de Congolese plannen.

Gas gaat door

Hoewel de olieconcessies zijn uitgesteld, heeft de Congolese regering wel drie gasconcessies toegewezen aan Amerikaanse en Canadese bedrijven.

De drie gasblokken liggen aan het Kivumeer, aan de oostgrens van het land met Rwanda. Aan de Rwandese kant van het meer wordt al volop gas gewonnen.

Die gasprojecten zijn minder controversieel, omdat ze geen invloed hebben op kwetsbare regenwouden of veengebieden. Bovendien is het gas bestemd voor de lokale industrie en gezinnen, en niet voor de export.

Volgens de oliemaatschappijen kan een correcte exploitatie ook de het risico verminderen op een ontploffing van de gassen onder het meer. Rondom het meer wonen miljoenen mensen.

Grote oliemaatschappijen, waaronder Total en Eni, hebben al concessies in de regio Cuvette Centrale in het naburige Congo-Brazzaville. Maar tot nu toe hebben er geen exploratieactiviteiten plaatsgevonden.

In 2019 zei de ceo van Total, Patrick Pouyanné, wel aan lokale journalisten dat het bedrijf bereid was seismische onderzoeken in de regio uit te voeren “om Congo te helpen zijn hulpbronnen te evalueren”.

-

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Climate Home News.