Clans in Papoea-Nieuw-Guinea voeren nu oorlog met moderne wapens

In de bergachtige provincie Eastern Highlands wordt al sinds viereneenhalve maand een oorlog uitgevochten tussen vier clans van de Kintex, een stam die zich bewapend heeft met pijl en boog maar daarnaast ook hoogtechnologische vuurwapens hanteert.

Het conflict heeft het dorp Kenemote met de grond gelijk gemaakt. In totaal werden al negen mensen gedood; de vrouwen en kinderen zijn getraumatiseerd.

Gif, tovenarij en AK-47’s

De gevechten braken uit in april toen een clan een andere clan ervan beschuldigde gif of tovenarij te hebben gebruikt om een sterfgeval in de gemeenschap te veroorzaken.

De zegevierende clan leeft in kampementen tussen de restanten van het dorp. De drie andere clans van Kenemote (dat in totaal vier clans en 1500 mensen telde) moesten vluchten naar nabijgelegen dorpen.

De politie en een team van het Rode Kruis proberen een staakt-het-vuren te onderhandelen. De afgelopen twee jaar heeft het Rode Kruis humanitaire hulp geboden en bemiddeld in minstens 30 verschillende conflicten.

De menselijke tol en het lijden als gevolg van stammentwisten is in Papoea-Nieuw-Guinea enorm toegenomen sinds de betere toegang tot hoogtechnologische wapens. Smokkelaars brengen wapentuig zoals M-16’s, AK-47’s, 0.22-geweren en granaten tot in de afgelegen dorpen.

Statussymbool

Veel hooglanders beweren dat wapens nodig zijn voor hun veiligheid en die van hun bedrijven. Ze zeggen dat ze instaan voor de eigen bewaking omdat de staat amper aanwezig is met ordehandhaving in de afgelegen gebieden waar ze wonen. Meer dan 80 procent van de bevolking in Papoea-Nieuw-Guinea woont op het platteland.

Geweren zijn ook uitgegroeid tot een belangrijk statussymbool en een symbool voor macht van mannen en jongeren.

“De consequenties zijn tragisch”, zegt Robin Kukuni van het Rode Kruis in de provincie Eastern Highlands. “De meeste dorpsbewoners hebben geen schietoefeningen gehad waardoor er heel veel ongevallen gebeuren waarbij ook vrouwen en kinderen het leven laten.”

100.000 op de vlucht

Papoea-Nieuw-Guinea heeft in totaal 7, 3 miljoen inwoners en naar schatting 1000 verschillende etnische- en taalgroepen.

Al duizenden jaren doen zij aan traditionele oorlogsvoering waarbij de inzet zaken zijn zoals land, varkens (hun belangrijkste vee) en vergeldingsacties tussen stammen.

Vandaag gaan de twisten echter hoe langer hoe meer over de opbrengsten en compensaties voor winningsprojecten zoals mijnbouw, gaswinning of houtkap. Conflicten escaleren vaak onder invloed van toegenomen alcohol- en drugsmisbruik onder de  inwoners.

Volgens het Rode Kruis zijn meer dan 100.000 mensen op de vlucht voor stammentwisten. “Er is sterke nood aan preventie van conflicten”, zegt Kukuni. “Dorpsoversten en leiders moeten meer doen om een conflict in de kiem te smoren voor het escaleert.”

De humanitaire organisatie Voice of Change treedt regelmatig op als conflicten dreigen te escaleren. Zij zien vooral heil in een goede opleiding van de jeugd. “Jongeren moeten de impact van geweld op hun leven leren inzien. Ook moeten we de jeugd manieren aanleren om op een andere manier met geweld en agressie om te gaan”, zegt Lilly Be’Soer van Voice of Change.