Anti-homoretoriek groeit in aanloop naar Oegandese verkiezingen

Mensen die zich rekenen tot de LHBT-community, ook wel LHBT+ genoemd, worden in het Oost-Afrikaanse land vervolgd. Voor homoseks kan iemand tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld worden en homoactivisten zijn bang dat politici die anti-homosentimenten uitbuiten om stemmen te winnen, daarmee nieuwe aanvallen op LHBT+’ers uitlokken.

“We constateren toenemende intimidatie van LHBT-personen en mensen die opkomen voor homorechten,” zegt Frank Mugisha, die zelf in de loop van de jaren tientallen doodsbedreigingen kreeg als hoofd van de belangrijkste LHBT+-groep Sexual Minorities Uganda (SMUG).

“De politici gebruiken de LHBT-community als zondebok om stemmen te winnen en homofobie aan te wakkeren,” zegt hij.

Museveni

President Yoweri Museveni (76) wil zijn 34-jarige bewind voortzetten, maar wordt uitgedaagd door elf kandidaten, inclusief Robert Kyagulanyi, een popster met artiestennaam Bobi Wine die parlementariër werd. Hij krijgt veel steun.

De aanloop naar de verkiezingen in Oeganda wordt ontsierd door het ergste politieke geweld in decennia. De Verenigde Naties spraken vorige maand over meer dan vijftig doden als gevolg van botsingen tussen de politie en demonstranten die de vrijlating van Kyagulanyi eisten – hij zat kort vast op beschuldiging van schending van de anti-coronamaatregelen.

Tijdens een verkiezingsbijeenkomst beweerde Museveni later dat de demonstraties waren gefinancierd door buitenlandse homo-organisaties, maar hij gaf daarover geen nadere details. “Sommige van deze groepen worden gebruikt door buitenstaanders … homoseksuelen … die iets tegen de stabiliteit van Oeganda en de onafhankelijkheid van Oeganda hebben,” zei Museveni.

Een woordvoerder van de president had voor publicatie van dit artikel nog niet gereageerd op een verzoek om commentaar.

Homoseksualiteit uitroeien

Real Raymond, hoofd van Mbarara Rise Foundation in West-Oeganda, een LHBT+-organisatie, zegt dat politici ook “haatspeeches” houden tijdens hun campagnes, zoals beloften om homoseksualiteit uit te roeien in Oeganda, als ze gekozen worden.

Actievoerders stelden ook dat de arrestatie van Nicholas Opiyo – een van de meest prominente mensenrechtenadvocaten van Oeganda, die seksuele minderheden bijstaat – bijdraagt aan een steeds meer gespannen omgeving voor LHBT+-Oegandezen.

Opiyo wordt beschuldigd van witwassen en is vrijgelaten op borgtocht. Zijn organisatie, Chapter Four Uganda, zegt dat de beschuldigingen “gefabriceerd en kwaadaardig” zijn en gericht op het belemmeren van zijn werk als mensenrechtenadvocaat.

Stemrecht gebruiken

Het is niet ongebruikelijk dat geweld tegen LHBT+-Oegandezen piekt na homofobe opmerkingen van politici. De incidentie van dergelijke aanvallen steeg bijvoorbeeld in 2019, nadat een minister had voorgesteld de doodstraf opnieuw in te voeren voor homoseks. Dat plan werd later verworpen door de regering.

Raymond van de Mbabara Rise Foundation zegt dat lokale actiegroepen proberen homoseksuelen, biseksuelen en transgenders in Oeganda aan te moedigen hun democratische stemrecht te gebruiken. 

“Het is echt een angstige en wilde tijd. LHBT’ers zijn zelfs bang om te stemmen, omdat het risico bestaat dat ze doelwit worden bij stembureaus als gevolg van alle haatspeeches,” zegt hij.

“We proberen mensen duidelijk te maken waarom het belangrijk is om te stemmen. Uit veiligheidsoverwegingen adviseren we ze om vroeg naar het stembureau te gaan, als er nog niet veel mensen zijn. De kans dat ze dan opvallen, is kleiner.”

-

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij IPS-partner Thomson Reuters News Foundation.