2017 belooft woelig te worden in Nicaragua

Voormalig guerrillero Daniel Ortega (71) begint op 10 januari aan zijn derde opeenvolgende termijn als president. Maar zijn verkiezing op 6 november, toen hij als kandidaat van het FSLN 72 procent van de stemmen haalde, is omstreden. De grootste oppositiepartij mocht niet meedoen, en verkiezingswaarnemers waren niet welkom.

Nica Act

Congresleden in de VS hebben een wetsvoorstel ingediend, de zogeheten Nica Act, om Amerikaanse financiële instellingen te verbieden nog geld te lenen aan Nicaragua omdat het land de mensenrechten en politieke rechten van zijn bevolking schendt.

Het Huis van Afgevaardigden keurde het voorstel al goed op 21 september. Het is alleen nog wachten op de goedkeuring door de Senaat en de handtekening van Donald Trump.

Nicaragua, een land waar bijna 40 procent van de zes miljoen inwoners in armoede leeft, is sterk afhankelijk van buitenlandse ontwikkelingssamenwerking, kredieten en donaties, zeker nu de financiële steun van Venezuela is stilgevallen omdat dat land met zware interne problemen kampt.

Anders dan in 2008

"De regering van Ortega zal hier niet zonder kleerscheuren uit komen", zegt socioloog en econoom Oscar Rene Vargas, vroeger leider van het FSLN, vandaag een dissident.

Ook na de omstreden lokale verkiezingen in 2008 trokken de VS en de EU massaal hun steun aan Nicaragua terug. "Vandaag is de situatie anders: er is niet veel meer om te compenseren wat elders is weggevallen", zegt Vargas.

Als antwoord op de kritiek deed Ortega twee zetten. Hij keurde voor 55 miljard dollar investeringsprojecten goed via samenwerking tussen publieke en private sector. Een nieuwe wet geeft de private sector toestemming om via externe middelen openbare werken te financieren.

Het grootste deel van het bedrag gaat naar de bouw van een 278 kilometer lang kanaal tussen de Atlantische en de Grote Oceaan. Het project van 50 miljard is toegewezen aan de Chinese HKND Group (Hong Kong Nicaragua Canal Development), maar de uitvoering loopt flinke vertraging op.

Dialoog met OAS

Ortega ging ook in op een uitnodiging tot dialoog van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS).

OAS-secretaris-generaal Luis Almagro bracht op 1 en 2 december een bezoek aan Nicaragua. Hij zat toen samen met Ortega maar ook met sociale en politieke leiders, onder meer met Francisca Ramírez, die het landbouwerprotest tegen het nieuwe kanaal aanvoert.

Almagro komt begin volgende maand met een rapport over Nicaragua.

Vrije en transparante verkiezingen

Voor socioloog Cirilo Otero, een gematigd links analist, heeft geen enkel economisch plan in Nicaragua kans op slagen als men de politieke factor niet onder controle krijgt. "Er bestaan veel plannen op papier die geen enkele steun genieten en geen enkele zin hebben. Het enige wat Ortega moet doen, is vrije en transparante verkiezingen garanderen en de controle decentraliseren die hij momenteel heeft over de machten en instellingen van het land. Ik denk niet dat hij dat zal doen, maar het is enige dat hij kan doen om de vooruitzichten van het land te verbeteren".

Vargas vreest dat Ortega de gesprekken met de OAS zal willen rekken zodat er niets concreets uitkomt. "Als dat Ortega's strategie is, dan zal de kritiek aanhouden en zal de Nica Act waarschijnlijk worden goedgekeurd."

Lobbyen bij het Congres

Managua zal in 2017 iets moeten doen om Washington milder te stemmen, zegt Vargas.
De Nicaraguaanse pers onthulde deze maand dat de regering alvast een advocatenkantoor in de VS heeft aangesteld om te lobbyen bij het Amerikaanse Congres.

"De president staat er vandaag zwakker voor dan in december 2015", besluit Vargas. "Er zijn nieuwe sociale actoren, de verkiezingen brachten hem in diskrediet, het Venezolaanse geld is op, en er is het gevaar van de Nica Act."