Protest tegen pijpleiding wordt grootste milieuactie in VS

Op de tiende dag van de protestgolf verzamelden bijna driehonderd mensen in het Lafayettepark tegenover het Witte Huis in Washington. Ze verzetten zich tegen de aanleg van een nieuwe lange oliepijpleiding die de Canadese teerzanden verbindt met raffinaderijen rond de Golf van Mexico. De zogenaamde Keystone XL zal dagelijks 700.000 tot 800.000 olievaten vervoeren over 2753 kilometer.

Maar het project is een doorn in de voet van steeds meer milieubewegingen. Ze gebruiken de pijpleiding om actie te voeren tegen president Obama, die er voorlopig niet in slaagt om zijn beloften aan de groene kiezers waar te maken.

James Hansen

"Obama heeft hier de kans om juist te handelen, zonder dat hij het Congres hoeft te betrekken. Aangezien de pijpleiding de landsgrenzen overschrijdt, moet de president zich uitspreken over het project", zei Bill McKibben, stichter van de milieuorganisatie 350.org, maandag voor de camera. "Dit is een zuivere test voor Obama's belofte dat onder zijn presidentschap het stijgen van de zeespiegel zal afnemen en de planeet zal beginnen herstellen."

McKibben verwees ook naar James Hansen, een NASA-klimatoloog die eerder deze maand verklaarde dat de goedkeuring van de pijpleiding "game over" voor de aarde zou betekenen. Hansen werd maandag samen met andere manifestanten gearresteerd voor het Witte Huis.

Op 3 augustus schreef hij samen met twintig andere klimaatwetenschappers een brief aan de president. "Laat het teerzand maar in de grond zitten: in het belang van de planeet moeten we zo snel mogelijk op alternatieve energiebronnen overschakelen."

Buitenlandse Zaken

Milieuactivisten in de VS en in Canada waarschuwen al lang voor de schadelijke gevolgen van de ontginning van de teerzanden in Alberta. "Een vat olie winnen uit teerzand is een water- en energieslurpend proces dat drie keer meer broeikasgassen uitstoot dan de productie van gewone ruwe olie", stelden klimatologen al in 2008.

Bovendien vrezen wetenschappers dat het transport van de olie door het Amerikaanse binnenland naar raffinaderijen in Oklahoma en Texas de habitat van vogels zal vernietigen, het milieu rond de pijpleiding zal verwoesten en de waterhuishouding van de Grote Vlakten kan bedreigen.

Het project moet nog enkele administratieve hordes nemen voor er met de bouw kan worden gestart. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bijvoorbeeld heeft het licht nog niet op groen gezet. Vorige week liet Kerri-Ann Jones van het departement oceanen, milieu en wetenschap aan de pers weten dat er "geen zware impact op de natuurlijke rijkdom zal zijn langs de pijpleiding."

Jones gaf toe dat tal van inheemse culturele rijkdom net als fauna en flora "aangetast" kunnen worden, maar ze verzekerde de bevolking dat het milieueffectenrapport voor Keystone XL maatregelen bevat om mogelijke schade aan het milieu te herstellen.

Martin Luther King

Die verklaring kan de wetenschappers noch de betogers geruststellen. Zij baseren zich op zichtbare ecologische rampen en plaatsen burgerlijke ongehoorzaamheid tegenover de financiële macht van oliemaatschappijen als TransCanada, Shell en Exxon Mobil, die hard hebben gelobbyd om hun investeringen in teerzand veilig te stellen.

Het protest duurt nog tot 3 september. Een van de manifestanten aan het Witte Huis is dominee Paul Mayer, medeoprichter van de Climate Crisis Coalition. "De klimaatverandering is een van de grootste morele, politieke, culturele en spirituele kwesties waarmee onze planeet kampt. De rampzalige gevolgen worden versneld door de ontginning van teerzand."

"Ik heb nog samengewerkt met Martin Luther King voor de burgerrechtenbeweging", aldus Mayer. "Hij heeft me geleerd dat je soms de wet moet overtreden om een hoger doel te dienen. Vandaag riskeren we opgepakt te worden om een duidelijke boodschap aan onze president te geven: als hij zijn verkiezingsbeloften niet kan houden, verliest hij onze steun."