Libanon houdt deuren gesloten voor Palestijnse vluchtelingen

De familie van Iyad (19) ontvluchtte Palestina in 1948 bij de oprichting van de staat Israël en zocht een onderkomen in kamp Yarmouk in Damascus (Syrië).

Het geweld en de oorlog maakten dat Iyad in december vorig jaar zijn gemeenschap in Syrië ontvluchtte. Zo’n vijftigduizend Palestijnen gingen hem al voor en Libanon bleek voor hen de veiligste vluchtroute.

Deporteren

Iyad had de bedoeling om vanuit Libanon door te reizen naar Libië om dan de overtocht te maken naar het inmiddels beruchte Italiaanse eiland Lampedusa.

Maar vorige maand werden zijn plannen gedwarsboomd door de Libanese veiligheidsdiensten die hem samen met 48 andere jonge Palestijnse mannen oppakten op het moment dat ze Libanon probeerden te verlaten via de luchthaven Rafiq Hariri in Beiroet.

Na een onderzoek dat een kleine tien uur in beslag nam, werd besloten om de mannen die niet over de juiste papieren beschikten, terug naar Syrië te deporteren.

Met deze stap gingen de Libanese autoriteiten in tegen het eerdere beleid waarbij vluchtelingen die het bloedvergieten in het buurland wilden ontvluchten, niet gedwongen mochten worden om terug te keren.

Nieuwe regels

De nieuwe regels schrijven voor dat Palestijnen uit Syrië Libanon niet binnen mogen tenzij ze toestemming hebben van de Libanese veiligheidsdiensten. Ook de Syrische autoriteiten geven geen akkoord om te vertrekken naar Libanon zonder voorafgaande toestemming van de Libanese ambassade.

Ondertussen kregen ook de grenswachters de bevoegdheid om Palestijnse vluchtelingen onherroepelijk terug te sturen.

Human Rights Watch waarschuwt dat de Libanese regering het internationale principe schendt dat staten verbiedt om asielzoekers of vluchtelingen terug te sturen naar een plek waar hun leven of vrijheid bedreigd wordt.

"Ik kan in geen geval terugkeren naar Syrië", zegt Iyad, die ondertussen toch terug in Libanon wist te geraken. "Ik heb de leeftijd bereikt om in het leger te gaan en ik weet dat ze me zullen verplichten op de wapens op te nemen en te doden. Ik zal dat niet doen, dit is niet mijn strijd."

Tijdelijke regel?

De Libanese regering heeft het recht om zijn grenzen te beschermen en de vluchtelingenstroom zet een enorme druk op het land, maar de Palestijnen zijn wanhopig op zoek naar meer veiligheid en vragen zich af waarom zij worden uitgesloten.

Het agentschap van de Verenigde Naties verantwoordelijk voor de Palestijnse vluchtelingen in het Midden-Oosten zegt dat de Libanese overheid garandeert dat de regel tijdelijk is, maar tot op heden werd er geen koerswijziging aangekondigd.

Tientallen Palestijnse families zijn gescheiden of gestrand door deze verandering in de regelgeving.

Nour kwam een jaar geleden naar Libanon met haar gezin maar door de aanhoudende gevechten in Syrië besloten ze om als vluchtelingen te emigreren naar Europa. Nour trok terug naar Syrië met haar dochter om de nodige papieren in orde te brengen. Haar man en drie andere kinderen bleven in tussentijd in Libanon. Op het moment dat ze terug aan de grens stond met Libanon werd haar de toegang geweigerd.

"Ik weet niet wat er gebeurt", zegt ze. Mijn man en kinderen zijn in Libanon, ik ben hier in Syrië met mijn dochter. De grenswachter vertelde me dat de rest van mijn familie zal moeten terugkeren naar Syrië als we samen willen zijn. Maar wat verwachten ze van me? Dat ik samen met mijn familie terugkeer naar de straten waar honger, oorlog en dood heersen?"

In een verklaring vorige week benadrukte Amnesty International de wanhopige situatie van veel Palestijnse gezinnen. "De Libanese autoriteiten moeten de flagrante discriminatie ten aanzien van Palestijnse vluchtelingen staken", zegt Sherif Elsayed-Ali van Amnesty International.

Palestijnse vluchtelingen worden in Libanon vaak gemarginaliseerd en tot zondebok uitgeroepen omwille van hun rol in de Libanese burgeroorlog (1975-1990). Nu de regio te lijden heeft onder het Syrische conflict, zien ze zich opnieuw gestraft voor een oorlog die niet die van hen is.