Antihomowet Zimbabwe belemmert strijd tegen aids

De Millenniumdoelen zijn overeengekomen door alle VN-lidstaten en hebben als deadline december 2015. De doelen variëren van het halveren van de extreme armoede tot het stoppen van de verspreiding van hiv en aids, en universeel basisonderwijs voor iedereen.

Homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen en transgenders zijn nauwelijks in beeld als het gaat om preventie, zegt Samuel Matsikure, programmamanager van Gays and Lesbians of Zimbabwe (GALZ). "Gezondheidswerkers hebben ook niet altijd voldoende kennis over beste preventiemethoden en behandelingen voor hiv-positieven in deze groepen."

De Zimbabwaanse wet criminaliseert homoseksualiteit en verbiedt homohuwelijken en seks tussen homo's. "Of de overheid het nu leuk vindt of niet, homo's en lesbiennes bestaan en daarom hebben we strategieën nodig die zich richten op deze groepen, net zoals er een strategie is voor andere burgers. Je stopt de plaag niet door een groep te negeren die het virus zeker zal verspreiden", zegt activist Trust Mhindo.

Geen diagnose

Om verspreiding van hiv onder homo's te voorkomen, zal de wet veranderd moeten worden, zegt Benjamin Mazhindu, voorzitter van het Zimbabwaanse Nationale Netwerk voor Mensen met Hiv (ZNPP+). "Als homo's en lesbiennes niet erkend worden, blijft de strijd tegen hiv en aids vruchteloos."

De meeste gezondheidsfaciliteiten in Zimbabwe staan weinig open voor homo's, waardoor diagnose van seksueel overdraagbare ziekten vaak uitblijft. "In overheidsklinieken is nergens ook maar enige informatie over hiv en aids te vinden die zich richt op homo's en lesbiennes", zegt Chester Samba, directeur van GALZ. Voor Zimbabwaanse homo's betekent leven met hiv vaak een doodvonnis, als uit angst geen medische hulp gezocht wordt.

Volgens de Zimbabwaanse minister van Gezondheid, David Parirenyatwa "wordt in ziekenhuizen niet gevraagd naar iemand seksuele oriëntatie." Samba erkent dat er geen gevallen bekend zijn waarin hiv-positieve homo's of lesbiennes behandeling geweigerd is op grond van hun seksuele voorkeur. "Maar we hebben wel behoefte aan een nationaal beleid gericht op het wegnemen van de barrières om hulp te zoeken." Een grondwet die homoseksuele relaties verbiedt, maakt dat zo'n nationale strategie een ingewikkelde zaak.

Samba heeft geen cijfers over het aantal hiv-positieve homo's en lesbiennes in Zimbabwe. "Daar worden op nationaal niveau geen gegevens over bijgehouden." Uit onderzoek dat dit jaar werd uitgevoerd en dat nog gepubliceerd moet worden, zegt Samba, blijkt echter dat van 393 geteste homo's die een seksuele relatie hadden, 23,5 procent besmet was met hiv. Van 179 seksueel actieve lesbiennes bleek dat 32,6 procent te zijn.

Volgens de Nationale Aidsraad in Zimbabwe (NAC) zijn 1,24 miljoen mensen in het land besmet met hiv. Dat is ongeveer 15 procent van de bevolking van 13 miljoen mensen. Homo's en lesbiennes maken deel uit van dat percentage.