Algenplaag maakt Ghanese vissers het leven zuur

Sam Kojo staat bijna tot zijn bovenbenen in het bruine zeewier dat als een deken over het strand bij het visserdorp Beyin in West-Ghana ligt. "Sinds mijn geboorte heb ik dit nog niet meegemaakt", zegt Kojo, terwijl hij het zeewier in zijn hand houdt. "Ik vis al van toen ik tien jaar oud was. Sinds drie maanden is er echter zoveel zeewier, dat we niet meer kunnen vissen. Als we onze netten uitgooien, komen ze vol met wier te zitten."

De bruine alg duikt sinds een jaar in grote hoeveelheden op langs de Caraïbische en West-Afrikaanse kust.

Ernst Peebles, docent biologische oceanografie aan de University of South Florida, zegt dat algen zich laten meevoeren door de stroming van de oceaan. De overlast in Afrika en elders wordt vermoedelijk niet veroorzaakt door sterkere algengroei, zegt hij. "Zeer waarschijnlijk wijst dit erop dat de stroming van de oceaan dichterbij de kust komt dan gebruikelijk. Langdurige aanlandige wind kan ook bijdragen aan dergelijke overlast".

In 2011 werd het oostelijke Caraïbische gebied overspoeld met bruine algen. Sommige resorts in populaire toeristenbestemmingen zoals Antigua en Barbuda, Barbados en St. Martin, sloten tijdelijk hun deuren totdat de algen verwijderd waren. Sierra Leone, ten noordwesten van Ghana, had in 2011 ook te maken met een algenplaag.

Golfstroom

Brian LaPointe, die al sinds de jaren tachtig onderzoek doet naar algen, zegt dat de bruine alg zich continu beweegt tussen de Sargassozee, het Caraïbische gebied en de Golf van Mexico, waar het wier opgepikt wordt door de Golfstroom. Daardoor kan het zich verspreiden naar de Azoren en zelfs naar West-Afrika.

Wetenschappers zijn niet zeker van de oorzaken van de recente toename van de bruine alg in het Caraïbische gebied en West-Afrika, zegt LaPointe, expert aan het Harbor Branch Oceanographic Institute van de Florida Atlantic University in de Verenigde Staten.

"Het gaat om een wijdverbreid fenomeen", zegt hij. "Uit bijna elke hoek van de Noord-Atlantische Oceaan krijgen we berichten over grote hoeveelheden bruine algen.

De nutriëntenniveaus in de oceaan, vooral in de buurt van de kust, nemen toe door menselijke activiteiten zoals bemesting en het dumpen van afval. Dat kan leiden tot snellere algengroei.  De dramatische olieramp in 2010 in de Golf van Mexico kan ook een rol spelen, zegt LaPointe, omdat die het aantal nutriënten waar algen zich mee voeden, verhoogd kan hebben. "Vorig jaar, een jaar na het olielek bij het boorplatform Deepwater Horizon, zagen we deze enorme toename van het aantal algen op sommige plaatsen voor het eerst."

LaPointe wijst ook op een tijdelijke verandering in 2010 van de stroming in de Golf van Mexico, die kan hebben bijgedragen aan de algenoverlast.