Al Shabaab sluit Somalische bevolking af van internet

"Ik begrijp niet dat de regering niet heeft ingegrepen om dit te verhinderen of op zijn minst geprobeerd heeft om een alternatief voor de bevolking uit te werken", zegt Osman Ali, de eigenaar van een elektroshop in Mogadishu, de hoofdstad van Somalië.

"Dit heeft het land in duisternis gehuld."

Sinds de islamistische groepering Al Shabaab het grootste telecombedrijf van het land op 6 februari verplichtte om de internetservices te staken, zag Ali zijn inkomsten dramatisch afnemen.

Onder schot

Vorige maand stelde Al Shabaab een ultimatum van vijftien dagen in voor de lokale telecomreus Hormuud Telecom. Zij moesten hun mobiele internet en andere glasvezeldiensten staken omdat ze zogezegd werden gebruikt door westerse spionnen om informatie over moslims te verzamelen.

Volgens Mohamed Nur Tarzan, de burgemeester van Mogadishu, beweert het kaderpersoneel van Hormuud dat ze gedwongen werden, en zelfs "onder schot gehouden werden" door strijders van Al Shabaab.

Hormuud, marktleider in Zuid- en Centraal-Somalië met meer dan 60 procent marktaandeel in mobiele en breedbanddiensten, heeft zelf nog niet officieel gereageerd op het verbod.

Geen andere keuze

Een van zijn woordvoerders, die anoniem wenst te blijven omdat hij geen toestemming kreeg om met de media te praten, zegt dat ze geen andere keuze hadden dan te buigen voor de dreigementen.

"Ze lieten ons geen keuze. Wij zijn zakenlui en kunnen de confrontatie met gewapende groeperingen niet aan. We probeerden hen ervan te overtuigen dat onze diensten het publiek niet schaden, maar tevergeefs", zegt hij.

Niettegenstaande de regering het verbod heeft veroordeeld, krijgt ze veel kritiek over de "lakse houding".

Op 11 januari, daags na het  ultimatum van Al Shabaab, had de minister van Binnenlandse Zaken Abdikarim Hussein Guled, het verbod nochtans veroordeeld en in een verklaring gewaarschuwd dat het niet kon dat bedrijven zouden ingaan op de eisen van de militanten.

Al Shabaab rechtvaardigt het afsluiten van het internet door te zeggen dat het verantwoordelijk is voor luchtaanvallen door "de vijand" in de door hen gecontroleerde gebieden. Het internet zou er volgens hen ook toe geleid hebben dat "jihadisten worden opgejaagd en vermoord".

Aanval via drones

Mohamed Yusuf, een universitair uit Mogadishu, zegt dat de onthullingen van Edward Snowden in 2013 over de grootschalige spionagepraktijken van de Amerikaanse regering, tot deze maatregel hebben geleid.

Volgens Yusuf zou vooral de vrees dat mobiel internet kan worden gebruikt om de leiders van de groepering te traceren, de reden zijn voor het afsluiten van de diensten.

Voor de Verenigde Staten is Al Shabaab een terroristische groepering en een legitiem doel voor aanvallen met drones.

Ondertussen zijn studenten zoals Mustaf Jama hun mobiele connectie kwijt, een van de voornaamste manieren waarmee hij informatie vergaarde voor zijn universitaire studie.

Jama is nu verplicht om naar een internetcafé te trekken om online te gaan. "We worden een kwarteeuw terug in de tijd geduwd", zegt hij. "We snappen niet waarom wij zo gestraft moeten worden. "

Volgens de gegevens van Internet World Stats zijn meer dan 125.000 van de 10 miljoen Somaliërs actief op het internet. Tienduizenden van hen zouden sinds 6 februari, de dag dat Hormuud zijn diensten staakte, geen verbinding meer kunnen maken met het internet via hun mobiele telefoon. Vaste breedbanddiensten zijn nog wel beschikbaar.